การกรองน้ำด้วยใส้กรองถ่านกัมมันต์และหลอดยูวี
การกรองน้ำด้วยใส้กรองถ่านกัมมันต์และหลอดยูวี
เครื่อง กรองประเภทนี้สร้างขึ้นเพื่อจุดประสงค์ในการกำจัดกลิ่น สี ต่างๆที่เกิดจากการเน่าเสียของสิ่งมีชีวิต ตลอดจนสารประกอบคลอรีน คลอรีน ยา ฆ่าแมลง เป็นต้น ปัจจุบันการกำจัดกลิ่น สี และสารอินทรีย์ในน้ำ นิยมใช้เครื่องกรองที่บรรจุถ่านกัมมันต์ (Activated Carbon)ซึ่งเป็นรูปแบบหนึ่งของแกรไฟต์ ที่มีโครงสร้างของผลึกไม่สมบูรณ์ มีรูพรุนเยอะ รูพรุนมีขนาดใหญ่ถึงเล็กระดับโมเลกุล โครงสร้างเช่นนี้ทำให้ถ่านกัมมันต์มี พื้นที่ผิวในการดูดซับกลิ่น สี และสารอินทรีย์ได้อย่างมีประสิทธิภาพและสูงกว่าวิธีการอื่น
ถ่าน กัมมันต์นิยมใช้เพื่อกำจัดกลิ่น สี สารอินทรีย์มากที่สุด ถ่านกัมมันต์ผลิตได้จากวัตถุดิบหลายชนิดที่มีปริมาณ คาร์บอนสูง เช่น ถ่านหิน ไม้ กะลามะพร้าว ซึ่งถ่านกัมมันต์ที่ผลิตได้จากวัตถุดิบต่างชนิดจะให้คุณภาพ ในการดูดซับต่างกัน จึงควรเลือกใช้ให้เหมาะสม
เทคโนโลยี UV ที่ยอดเยี่ยมจะทำลายเชื้อไวรัส, แบคทีเรีย, ปรสิต และอมีบาที่ปะปนอยู่ในน้ำ ในขณะที่ถ่านคาร์บอนกัมมันต์และไส้กรอง Sediment จะขจัดความขุ่น, คลอรีน, สารระเหยอินทรีย์ (VOC), ซีสต์, จุลชีพขนาดใหญ่ และยังช่วยปรับปรุงรสชาติของน้ำให้ถูกปากอีกด้วย แสงอุลตร้าไวโอเล็ทความเข้มสูงถึง 80 มิลลิจูลต่อตารางเซนติเมตร มีประสิทธิภาพทำลายเชื้อโรคเทียบเท่ากับแสงที่ใช้ฆ่าเชื้อในห้องผ่าตัดของ โรงพยาบาล
----------------------------------------------------------------------------------------------------
ถ่านกัมมันต์
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ถ่านกัมมันต์ (อังกฤษ: activated carbon หรือ activated charcoal) โดยทั่วไปมันเป็นวัสดุที่ประกอบด้วย คาร์บอน ที่ได้จาก ถ่าน ถูกระบุว่าเป็นวัสดุที่มีพื้นที่ผิว สูงมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งความสามารถใน การดูดซับไนโตรเจนมีสูงมาก เพราะว่ามันมีรูเล็กๆ (microporosity) จำนวนมาก และสามารถเพิ่มพลังการดูดซับได้อีกโดยใช้สารเคมีปรับสภาพ
เนื้อหา
โดยทั่วไปมีกระบวนการผลิตที่แตกต่างกัน 2 วิธีคือ:
ปัจจัยที่มีผลต่อคุณลักษณะของถ่านกัมมันต์
ถ่าน กัมมันต์มีมากมายหลายชนิด แต่ละชนิดก็เหมาะกับแต่ละงานไม่เหมือนกัน เบื้องต้นจำแนกออกเป็นใช้กับอากาศและใช้กับของเหลว พวกที่ใช้กับอากาศจะพบได้ในเครื่องปรับอากาศ ระบบฟอกอากาศ หน้ากากแก๊ส โดยทั่วไปพวกสาร pollutant ในอากาศ (ไม่รู้จะใช้คำไหนดี เอาเป็นว่าสารพวกที่ไม่เป็นที่ต้องการ แต่ไม่ถึงขนาดเป็นมลพิษ เช่นกลิ่นต่างๆ) มีโมเลกุลขนาดเล็ก ถ่านกัมมันต์ที่เลือกใช้จึงควรมีรูพรุนขนาดเล็ก (จำพวก microporous) ซึ่งจะเป็นตัวดูดซึม/ซับ ได้ดีที่สุด ... แต่ถ้านำถ่านกัมมันต์ชนิดนี้ไปใช้ในตู้เลี้ยงปลาทะเล จะกลับมีประสิทธิภาพที่ต่ำ!!! ทั้งนี้เนื่องจากรูขนาดเล็กประมาณ 15 อังสตรอม(1อังสตรอม = 0.0000000001 เมตร) นั้นเล็กเกินที่จะดูดซับ "มลสารตู้ปลา" (aquarium pollutant) ซึ่งโดยมากเป็น สารประกอบอินทรีย์ที่มีโมเลกุลใหญ่ ส่วนถ่านกัมมันต์ที่มีรูพรุนขนาดใหญ่ (macroporous) ประมาณ 30 อังสตรอม ซึ่งมีขนาดใหญ่พอที่จะดูดซับ "มลสารตู้ปลา" (aquarium pollutant) ไว้ได้
วัตถุดิบที่นำมา ผลิตถ่านกัมมันต์ มีผลอย่างมากต่อขนาดรูพรุนที่เกิดขึ้น เช่นถ่านกัมมันต์จากกะลามะพร้าว รูพรุนที่เกิดขึ้นส่วนใหญ่จะมีขนาดเล็ก (microporous) ซึ่งโดยส่วนใหญ่แล้วถ่านกัมมันต์จากกะลามะพร้าวจะใช้ในการกำจัดคลอรีนในน้ำ ประปา ถ่านหินลิกไนต์ใช้ในการทำถ่านกัมมันต์ที่มีรูพรุนขนาดใหญ่ (macroporous) ส่วนไม้หากนำมาทำจะให้รูพรุนขนาดเกือบๆใหญ่ (ประมาณ 25 อังสตรอม)
ตัวแปรอื่นที่ถูกนำมาใช้ในเชิงการตลาดได้แก่
ตัว แปรอื่นที่ถูกนำมาใช้ในเชิงการตลาดได้แก่ ปริมาณพื้นที่ทั้งหมด (Total Surface Area, TSA) มีหน่วยเป็น ตารางเมตรต่อกรัม แต่ทั้งนี้ควรจะทราบด้วยว่าถ่านกัมมันต์ที่มีร่างแหรูพรุนภายในโครงสร้าง จำนวนมาก แต่ช่องเปิดออกสู่ภายนอกขนาดเล็กมากหรือไม่มีเลย ก็มีค่า TSA สูงเช่นเดียวกัน ซึ่งในกรณีนี้กลับไม่มีประสิทธิภาพในการดูดซับอะไรเลย การประเมินค่าความพรุนของรูขนาดเล็ก (microporosity) นั้นจะดูที่ Iodine Number (คนละอันกับค่าความไม่อิ่มตัวของไขมันละเอ้อ) ค่า iodine number ที่มากกว่า 1000 ชี้ให้เห็นว่าถ่านกัมมันต์มีรูพรุนขนาดเล็ก (microporous) จำนวนมาก ซึ่งรูพรุนขนาดเล็กจำนวนมากส่งผลให้ปริมาณพื้นที่ทั้งหมด (TSA) สูงเช่นกัน ส่วนค่า Molasses Number ใช้ในการประเมินว่ารูขนาดใหญ่นั้นใหญ่มากน้อยแค่ไหน (macroporosity) โดยทั่วไปค่า Molasses Number ควรมากกว่า 400 ถ่านกัมมันต์บางชนิดมีค่า Molasses Number เท่ากับ 1000 เลยทีเดียว ... ต่างกับค่า Iodine Number ยิ่งค่า Molasses Number มาก (ขนาดรูใหญ่) แต่ค่า TSA กลับลดลง (ด้วยหลักการของพื้นที่ผิวธรรมดา) ซึ่งค่าเหล่านี้ควรจะทราบไว้เวลาดูสเป็กของถ่านกัมมันต์ที่จะซื้อ
การใช้ประโยชน์
ถ่านกัมมันต์ ใช้ใน
การกำจัดสารอินทรีย์ของถ่านคาร์บอน หรือ ถ่านกัมมันต์
ถ่านกัมมันต์ กำจัดสารอินทรีย์ (Organic) โดยใช้หลักการดูดซับ (Adsorption) และการดูดซึม (Absorption)
– การดูดซับ (Adsorption) จะจับกันอย่างหลวมๆ ของสารอินทรีย์ ที่ผิวของถ่านคาร์บอนด้วยแรงวัลเดอร์วาวล์เป็นชั้นๆ
– การดูดซึม (Absorption) จะอาศัยหลักการแพร่ของก๊าซ หรือสารประกอบเข้าไปในร่างแห รูพรุนของเม็ดถ่าน ซึ่งภายในจะเกิดปฎิกิริยาทางเคมี
หรือการจับยึด โดยความเป็นร่างแหยึดเหนี่ยวไว้
เครื่อง กรองประเภทนี้สร้างขึ้นเพื่อจุดประสงค์ในการกำจัดกลิ่น สี ต่างๆที่เกิดจากการเน่าเสียของสิ่งมีชีวิต ตลอดจนสารประกอบคลอรีน คลอรีน ยา ฆ่าแมลง เป็นต้น ปัจจุบันการกำจัดกลิ่น สี และสารอินทรีย์ในน้ำ นิยมใช้เครื่องกรองที่บรรจุถ่านกัมมันต์ (Activated Carbon)ซึ่งเป็นรูปแบบหนึ่งของแกรไฟต์ ที่มีโครงสร้างของผลึกไม่สมบูรณ์ มีรูพรุนเยอะ รูพรุนมีขนาดใหญ่ถึงเล็กระดับโมเลกุล โครงสร้างเช่นนี้ทำให้ถ่านกัมมันต์มี พื้นที่ผิวในการดูดซับกลิ่น สี และสารอินทรีย์ได้อย่างมีประสิทธิภาพและสูงกว่าวิธีการอื่น
ถ่าน กัมมันต์นิยมใช้เพื่อกำจัดกลิ่น สี สารอินทรีย์มากที่สุด ถ่านกัมมันต์ผลิตได้จากวัตถุดิบหลายชนิดที่มีปริมาณ คาร์บอนสูง เช่น ถ่านหิน ไม้ กะลามะพร้าว ซึ่งถ่านกัมมันต์ที่ผลิตได้จากวัตถุดิบต่างชนิดจะให้คุณภาพ ในการดูดซับต่างกัน จึงควรเลือกใช้ให้เหมาะสม
เทคโนโลยี UV ที่ยอดเยี่ยมจะทำลายเชื้อไวรัส, แบคทีเรีย, ปรสิต และอมีบาที่ปะปนอยู่ในน้ำ ในขณะที่ถ่านคาร์บอนกัมมันต์และไส้กรอง Sediment จะขจัดความขุ่น, คลอรีน, สารระเหยอินทรีย์ (VOC), ซีสต์, จุลชีพขนาดใหญ่ และยังช่วยปรับปรุงรสชาติของน้ำให้ถูกปากอีกด้วย แสงอุลตร้าไวโอเล็ทความเข้มสูงถึง 80 มิลลิจูลต่อตารางเซนติเมตร มีประสิทธิภาพทำลายเชื้อโรคเทียบเท่ากับแสงที่ใช้ฆ่าเชื้อในห้องผ่าตัดของ โรงพยาบาล
----------------------------------------------------------------------------------------------------
ถ่านกัมมันต์
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ถ่านกัมมันต์ (อังกฤษ: activated carbon หรือ activated charcoal) โดยทั่วไปมันเป็นวัสดุที่ประกอบด้วย คาร์บอน ที่ได้จาก ถ่าน ถูกระบุว่าเป็นวัสดุที่มีพื้นที่ผิว สูงมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งความสามารถใน การดูดซับไนโตรเจนมีสูงมาก เพราะว่ามันมีรูเล็กๆ (microporosity) จำนวนมาก และสามารถเพิ่มพลังการดูดซับได้อีกโดยใช้สารเคมีปรับสภาพ
เนื้อหา
- 1 การผลิต
- 2 ปัจจัยที่มีผลต่อคุณลักษณะของถ่านกัมมันต์
- 3 ตัวแปรอื่นที่ถูกนำมาใช้ในเชิงการตลาดได้แก่
- 4 การใช้ประโยชน์
โดยทั่วไปมีกระบวนการผลิตที่แตกต่างกัน 2 วิธีคือ:
- การกระตุ้นทางเคมี (Chemical activation):โดยส่วนใหญ่จะใช้ กรด ผสมเข้ากับวัสดุเริ่มต้นเพื่อที่จะ กัดสิ่งสกปรก (Cauterization) ออกจากรูเล็กๆ วิธีการนี้ยังเป็นที่สงสัยกันอยู่ ตัวอย่างเช่น ว่าอาจจะมีเศษ สังกะสี ตกค้างอยู่ในผลผลิตสุดท้ายได้
- การกระตุ้นด้วยไอน้ำ (Steam activation): วัสดุที่ทำจากคาร์บอนจะถูกผสมกับไอน้ำ และหรือ ก๊าซที่อุณหภูมิสูง เพื่อกระตุ้นมัน วัสดุเริ่มต้นสามารถใช้เป็นวัสดุคาร์บอน (carbonic materials) หลายชนิดเช่น กะลามะพร้าว ไม้ ถ่าน
ปัจจัยที่มีผลต่อคุณลักษณะของถ่านกัมมันต์
ถ่าน กัมมันต์มีมากมายหลายชนิด แต่ละชนิดก็เหมาะกับแต่ละงานไม่เหมือนกัน เบื้องต้นจำแนกออกเป็นใช้กับอากาศและใช้กับของเหลว พวกที่ใช้กับอากาศจะพบได้ในเครื่องปรับอากาศ ระบบฟอกอากาศ หน้ากากแก๊ส โดยทั่วไปพวกสาร pollutant ในอากาศ (ไม่รู้จะใช้คำไหนดี เอาเป็นว่าสารพวกที่ไม่เป็นที่ต้องการ แต่ไม่ถึงขนาดเป็นมลพิษ เช่นกลิ่นต่างๆ) มีโมเลกุลขนาดเล็ก ถ่านกัมมันต์ที่เลือกใช้จึงควรมีรูพรุนขนาดเล็ก (จำพวก microporous) ซึ่งจะเป็นตัวดูดซึม/ซับ ได้ดีที่สุด ... แต่ถ้านำถ่านกัมมันต์ชนิดนี้ไปใช้ในตู้เลี้ยงปลาทะเล จะกลับมีประสิทธิภาพที่ต่ำ!!! ทั้งนี้เนื่องจากรูขนาดเล็กประมาณ 15 อังสตรอม(1อังสตรอม = 0.0000000001 เมตร) นั้นเล็กเกินที่จะดูดซับ "มลสารตู้ปลา" (aquarium pollutant) ซึ่งโดยมากเป็น สารประกอบอินทรีย์ที่มีโมเลกุลใหญ่ ส่วนถ่านกัมมันต์ที่มีรูพรุนขนาดใหญ่ (macroporous) ประมาณ 30 อังสตรอม ซึ่งมีขนาดใหญ่พอที่จะดูดซับ "มลสารตู้ปลา" (aquarium pollutant) ไว้ได้
วัตถุดิบที่นำมา ผลิตถ่านกัมมันต์ มีผลอย่างมากต่อขนาดรูพรุนที่เกิดขึ้น เช่นถ่านกัมมันต์จากกะลามะพร้าว รูพรุนที่เกิดขึ้นส่วนใหญ่จะมีขนาดเล็ก (microporous) ซึ่งโดยส่วนใหญ่แล้วถ่านกัมมันต์จากกะลามะพร้าวจะใช้ในการกำจัดคลอรีนในน้ำ ประปา ถ่านหินลิกไนต์ใช้ในการทำถ่านกัมมันต์ที่มีรูพรุนขนาดใหญ่ (macroporous) ส่วนไม้หากนำมาทำจะให้รูพรุนขนาดเกือบๆใหญ่ (ประมาณ 25 อังสตรอม)
ตัวแปรอื่นที่ถูกนำมาใช้ในเชิงการตลาดได้แก่
ตัว แปรอื่นที่ถูกนำมาใช้ในเชิงการตลาดได้แก่ ปริมาณพื้นที่ทั้งหมด (Total Surface Area, TSA) มีหน่วยเป็น ตารางเมตรต่อกรัม แต่ทั้งนี้ควรจะทราบด้วยว่าถ่านกัมมันต์ที่มีร่างแหรูพรุนภายในโครงสร้าง จำนวนมาก แต่ช่องเปิดออกสู่ภายนอกขนาดเล็กมากหรือไม่มีเลย ก็มีค่า TSA สูงเช่นเดียวกัน ซึ่งในกรณีนี้กลับไม่มีประสิทธิภาพในการดูดซับอะไรเลย การประเมินค่าความพรุนของรูขนาดเล็ก (microporosity) นั้นจะดูที่ Iodine Number (คนละอันกับค่าความไม่อิ่มตัวของไขมันละเอ้อ) ค่า iodine number ที่มากกว่า 1000 ชี้ให้เห็นว่าถ่านกัมมันต์มีรูพรุนขนาดเล็ก (microporous) จำนวนมาก ซึ่งรูพรุนขนาดเล็กจำนวนมากส่งผลให้ปริมาณพื้นที่ทั้งหมด (TSA) สูงเช่นกัน ส่วนค่า Molasses Number ใช้ในการประเมินว่ารูขนาดใหญ่นั้นใหญ่มากน้อยแค่ไหน (macroporosity) โดยทั่วไปค่า Molasses Number ควรมากกว่า 400 ถ่านกัมมันต์บางชนิดมีค่า Molasses Number เท่ากับ 1000 เลยทีเดียว ... ต่างกับค่า Iodine Number ยิ่งค่า Molasses Number มาก (ขนาดรูใหญ่) แต่ค่า TSA กลับลดลง (ด้วยหลักการของพื้นที่ผิวธรรมดา) ซึ่งค่าเหล่านี้ควรจะทราบไว้เวลาดูสเป็กของถ่านกัมมันต์ที่จะซื้อ
การใช้ประโยชน์
ถ่านกัมมันต์ ใช้ใน
- การสกัดโลหะ (เช่น ทองคำ)
- ทำน้ำให้บริสุทธ์ (โดยเฉพาะถังเก็บน้ำ(aquarium)ในบ้านเรือน )
- ยา,
- การบำบัดน้ำเสีย(Sewage treatment)
- สารกรอง ก๊าซ และ หน้ากากกรอง ใช้กรองอากาศ
การกำจัดสารอินทรีย์ของถ่านคาร์บอน หรือ ถ่านกัมมันต์
ถ่านกัมมันต์ กำจัดสารอินทรีย์ (Organic) โดยใช้หลักการดูดซับ (Adsorption) และการดูดซึม (Absorption)
– การดูดซับ (Adsorption) จะจับกันอย่างหลวมๆ ของสารอินทรีย์ ที่ผิวของถ่านคาร์บอนด้วยแรงวัลเดอร์วาวล์เป็นชั้นๆ
– การดูดซึม (Absorption) จะอาศัยหลักการแพร่ของก๊าซ หรือสารประกอบเข้าไปในร่างแห รูพรุนของเม็ดถ่าน ซึ่งภายในจะเกิดปฎิกิริยาทางเคมี
หรือการจับยึด โดยความเป็นร่างแหยึดเหนี่ยวไว้